ئانالایزەرەکانی گاز کروماتۆگرافی ماشینەکانێکی لازمەندەکەوەیە کە ماوەی خۆن بۆ داناکردنی ڕووی کیمیایی کە لە هەر ژمارەوەدا هەیە. ئەو ماشینەکانی سەرچاوەی گازەکانە. ئەوەشیان کار دەکەن لەگەڵ تحلیل کردنی نموونەیەکی گاز و باجکردنەوەی ئەوە لە مامەستەکانی خودیان. ئەمەش بۆ نەخشەدانانی ساینسی ئەوەیان دەکەت کە ببینێن ڕاستەقینە چی ڕووی کیمیایی لە نموونەدا هەیە. لە ئەم مقالەدا، تۆ دەدۆزیت بەڕێوەبەری چییە ڕێکخراوێکی گاز کروماتۆگرافی و چۆن کار دەکات، کە ئەوەیان دەکات بەهایەکی بزرگ بۆ تحلیل کردنی ڕوونەکانی کیمیایی.
Kromatografa gasê ya maşîna herî tiştî ye ku ji bo min ên dibe da ku min dikarin kimyaên di nûsa gasê yên bilindêm de destnîşan bikin û veqetin. Ev maşîn tubekek li ser navbera derbasdar e ku di daxuyanê de filter ê. Kimyaên pêşve girîngî yên li daxuyanî tubekeka wan bihêzîne nekaranîna gasê ya nûsandin li tubeke. Ji ber vegerandina sampleya gasê, kimyaên wan di dawîn de li ser ewîn bibin û ji bo reakasyonkirin biafirînin.
ئەمە لەسەر دانیای کەمێک بۆ دۆزینەوەی کیمیایان لە نموونەی گاز بەکارهێنانی زانەکێکی بەڕێزی گاز کروماتۆگرافی. ئەوان دەستنخۆ دەکەن بۆ دیدنێکی تەواو لەسەر کیمیایان لە نموونەکان و دەبەستێنێت بۆ ماوەی ئێمە بزانین چۆن ئەو کیمیاکان دەتوانن تێبینی جیهان یان سلامەتی مرۆڤ بکەن. پێویستە زانەکانی گاز کروماتۆگرافی بەپێی هەژماری ڕۆڵەکان بەکاربهێنن لەبەر ئەوەی ئەوەمان دەدات بۆ دەستنخۆکردنی چیشتنەکانی ڕۆژانییەکان لەسەر ئەوەی گازولێن، خواردنەکان و کۆسمەتیکەکان بەپێی گոڕەکی باشترین گەیشتنێکان دەبێن بەپێی ئەوەی لەلایەن شەلفەکانی دوکانان بەکاربهێنن.
زانەکانی گاز کروماتۆگرافی هەروەها بەکارهێناوەتە دابەشبوونی جیهاندا، کە لەبەر ئەوەی ئەوان دەستنخۆ دەکەن بۆ دڵنیای ئەوەی ھەوایەکەمان دەرەکی و ئەو ئەوەی دواتر بخۆمان تەواوە. ماشینەکان دەسەبرن کۆمپۆزیتە کیمیایی لە گازەکانی ژمارەیەک و لە دواتردا، مانند دیوکسید کاربن (CO2) یان متان. ئەگەر بەردەوام بکەین بۆ دەرکردنەوەی ئەو کیمیاکان، ئەlementsی زۆر زوریانەیان دەدۆزرێتەوە، مانند کارسیسیدەکان یان دەرەکی بوونی دواتر لەسەر بوونی کارۆبار.
لە کروماتۆگرافی گاز، کەمیاکان لە دوو جێگا different پشکی دەکرێن: فازێک کە لێی هەیە کە واتەی دەکات کە بەرهەم بێت (فازی باس) و پاشان لەلایەن نارینی تری دەبڕێت کە کەمیایەکی دەستنخۆش دەکات (دیتەکتە). ئەمەش کە ئەم مادەیە دەگۆڕێت رەزاناکانی خۆی لەگەڵ کەمیاکانی تر. کەمیاکانی خاس زۆر لەسەر کەپشتی J دەچێن، دیکە هەمانە لەسەر نەزۆر. لەو کاتەی کە کەمیاکان لەلایەن لەوانەکەدا ڕێکیان دەکەن، ئەوەش دەست پێ بکەن لە ڕێکخراوەکانی ڕێکخراوەکانی خۆیان لەبەر ئەوەی چەندێت لەسەر ئەم فازی باسەکە دەژێن.
ئەم دیتەکتەیەکە پاشان ئەو خصوصیتەی خاسەکانی هەر کەمیایەک دەبێت لە سەرەکی ئەم لەوانەیە کە هەموو کەمیاکان دەناسێت. ئەوەش دەتوانێت پەیامێک بدۆزێت لەلایەن کۆمپیوتەرەکە کە ئەم ئافورەیە دەنووسێت و دەرسیابێت. لەبەر ئەوەی ئەم ڕووداوە شانسەکەیە و لەگەڵ ئەوەی زۆر زۆرەکەیە، ئەوەش بەردەوام دەبێت بەشێوەیەکی زۆر هەڵبژاردنەوە کاتێک دەست پێ بکەن لەسەر ناساندنی کەمیاکانی خاس کە لەلایەن نمونەیەکی گازی هەیە لەسەر زانکۆکان.
بە دەست پێکردن، ئانالایزەرەکانی گاز کروماتۆگرافی هەرچیتی لازم وەکو ئێستا ماوەی خۆن بۆ داناکردنی ڕووی کیمیایی لە هەر شتێکدا. ئەوان بۆ نەخشەدانانی ساینسی ئەوەیان دەکەن کە تێبینی بکەن و باج بکەن لە ڕووی کیمیایی کە لە نموونەیەکی گازیدا هەیە، چونکە کسێک لەبەر ئەوەی زۆر لەسەر ئەوە دەپرسێت کە چۆن ئەم ڕوونەکانە بریتییە لە طابەکان (پش. کەسکردنەوەی لای ۆزۆن) یان جسارتەکانی مرۆڤ. ئەم ماشینەکان لە کاریگەریەکانی چۆنیەتی ژیرەوەی هوا و ئەوەی دەرەوە وەکو هەروەها تەست کردنەوەی کووکیەکانی گرل سکاوتس بەکار هێنا.
EN